گروه پژوهشی زیست فناوری قارچهای صنعتی در سال 1381 با اخذ مجوز از سوی جهاددانشگاهی واحد مشهد تأسیس و به صورت رسمی فعالیت خود را آغاز نمود. این گروه موافقت اصولی و قطعی خود را به ترتیب در سال‌های 1383 و 1386 از سوی دفتر مرکزی جهاددانشگاهی کشور اخذ نمود. فعالیت‌های پژوهشی و خدمات تخصصی این گروه غالبا مبتنی بر تحقیقات، تولید و عرضه نژادهای اصلاح شده قارچ خوراکی دکمه‌ای می‌باشد. بطور مشخص، مهمترین انگیزه از تأسیس گروه پژوهشی زیست فناوری قارچهای صنعتی (که در حال حاضر نیز موضوعیت دارد) استفاده از ظرفیت‌های فناوری زیستی برای کمک به رفع یا کاهش چند مشکل یا نیاز مشخص در کشور بوده است که عبارتند از: محدودیت شدید آب، محدودیت زمین‌های قابل کشت، تأمین پروتئین غیر حیوانی مورد نیاز جامعه و همچنین ایفای نقش در اقتصاد مقاومتی. لذا این گروه زمینه تخصصی خود را به‌نژادی مبتنی بر فناوری‌های زیستی در قارچهای با کاربرد صنعتی انتخاب نموده است. قارچهای خوراکی به مفهوم عام خود یکی از ارگانیسم‌های مهم مورد استفاده در حوزه فناوری زیستی هستند که یا بطور مستقيم در صنعت استفاده مي‌شوند و يا فرآورده‌هايي توليد مي‌کنند که در صنايع مختلف از جمله صنايع غذا، توليد پروتئين‌هاي حياتي، رنگ، دارو، کود‌هاي بيولوژيک، ترکيبات آلي و غیره داراي کاربرد هستند. از 2 سال گذشته، این گروه مسیر جدیدی برای انجام تحقیقات در عرصه قارچهای دارویی-خوراکی ایجاد نموده است.
اگرچه مطالعات با ارزشی از سوی سایر محققین کشور در خصوص تولید برخی از قارچهای دارویی انجام شده است، این مطالعات محدود به شناسایی و گاهی تولید در سطح محدود برخی از گونه‌ها بوده و کمتر بطور سیستماتیک در خصوص زراعی‌سازی گستره وسیعی از قارچهای دارویی بومی ایران کار شده است. مطالعات این گروه و همچنین مطالعات سایر محققین کشور نشان داده است؛ کشور ما غنی از ذخایر ژنومی قارچهای دارویی است. در حال حاضر، فعالیت‌های تحقیقاتی این گروه در زمینه‌های مختلفی از جمله شناسایی و جمع آوری قارچهای دارویی بومی ایران، زراعی سازی، شناسایی و تخلیص ترکیبات دارویی با خواص بیولوژیکی (با تاکید بر خواص ضد سرطانی و ضد میکروبی) و استفاده از فناوری‌های زیستی در بهبود خصوصیات زراعی قارچهای دارویی-خوراکی ساماندهی شده است.
ادامه مطلبفعالیتهای علمی و تحقیقاتی این گروه در دو شاخه است: الف) زیست فناوری سامانه‌ها Systems biotechnology تولید مدل‌های پیش‌گویانه از داده‌های تجربی ژنومیکس، پروتئومیکس، ترانسکریپتومیکس و متابولومیکس (تکنیک‌های omics)با استفاده از رایانه و سپس ارزیابی و تصحیح این مدل‌های رایانه‌ای از طریق داده‌های پیش‌بینی شده با داده‌های تجربی تازه مشتق شده (فراهم نمودن امکان انجام آزمایشات in silico برای صرفه‌جویی در زمان، هزینه و انرژی، تولید پیش‌گوئی‌های مفیدی که با نتایج آزمایشگاهی مطابقت داشته باشد) ب) مهندسی تولید متابولیت‌های ثانویه ترکیبی (گیاهی- میکروبی) مبتنی بر فناوری نانوامولسیون به منظور استفاده در علوم زيستي، داروسازي و پزشكي و صنعت
ادامه مطلبعلم بيوتكنولوژي گیاهی از طريق كشت سلول، بافت و يا اندام، در شرايط درون شيشه‌اي فرصتي را فراهمکرده است تا بتوانیم بر بسیاری از محدودیت های موجود در زمینه اصلاح گیاهان و تکثیر آنها فائق آییم. این علم توانسته از نظر اصلاحی مدت زمان انجام برنامه های اصلاحی را بطور چشمگیری کاهش دهد. همچنین با فراهم کردن امکان تولید گیاهان دابل هاپلوئید، کشت و امتزاج پروتوپلاست، مهندسی ژنتیک گیاهان و هیبریداسیون بین گونه ای کمک شایانی به توسعه برنامه های اصلاحی و تولید ارقام جدید نموده است.
ادامه مطلبگروه پژوهشی زیست فناوری قارچهای صنعتی تاکنون بیش از 100 نمونه مختلف قارچ خوراکی بومی و تجاری را شناسایی، طبقه‌بندی، تجدید کشت و ثبت مشخصات کرده است. شناسایی نمونه‌های بومی بر اساس توالی ITS بطور دقیق انجام شده است. این نمونه ها در حقیقت سرمایه اصلی گروه برای چندین سال کار تحقیقاتی در آینده به شمار می‌روند و لذا تازگی آنها و همچنین در دسترس بودن و شناسنامه دار بودن آنها کمک زیادی به طرح های کاربردی بعدی چه برای گروه و چه برای پژوهشگران و اساتید خارج از گروه خواهد نمود. شایان ذکر است در طی این فعالیت، همچنین برخی از نمونه های بومی، زراعی سازی شده و لذا امکان تهیه اسپاون و تولید آنها فراهم آمده است. شماره گذاری و فهرست بندی این نمونه‌ها انجام شده و در همین وب سایت موجود است.
ادامه مطلب