با گذشت زمان و نیاز روزافزون صنایع (آرایشی بهداشتی-نساجی-غذائی و...) به رنگ های بیشتر و متنوع تر، انسان ناچار به تهیه و تولید انبوه رنگ ها به روش های صنعتی و اکثرا مضر برای سلامت انسان و محیط زیست گردید که تولید و مصرف آن در صنایع غیرخوراکی موجب آلودگی هوا، سفره های آب های زیرزمینی ، آب های جاری و همچنین آلودگی زمین های کشاورزی و مراتع و در صنعت غذائی، آرایشی و بهداشتی موجب نگرانی عمیق درباره میزان ایمنی رنگ های شیمیایی یا مصنوعی در سلامت بدن گردید. به همین دلیل متخصصین مواد غذائی مانند گذشته های دور به دنبال استفاده مجدد و علمی تر از رنگ های طبیعی هستند.

رنگدانه های موناسکوس مخلوطی از قرمز، نارنجی و زرد هستند که  در گروه پلی کیتید  (Polyketide)  قرار می گیرند. رنگ زرد Monascin و Ankaflavin، رنگ نارنجی Rubropunctatin و Monascorubrin ، رنگ قرمز Rubropunctamine و Monascorubramine شش رنگدانه مشهور می باشند. قارچ موناسکوس رنگدانه را از طی مسیر بیوسنتز پلی کتیدی می سازد. در بین پیگمنت های تولیدی موناسکوس، نوع قرمز بیشترین اهمیت را دارد. این رنگدانه بعنوان جایگزین برای نیترات در محصولات گوشتی و رنگدانه های سنتزی مانند Erythrosine هست. رنگدانه های قرمز موناسکوس بعنوان رنگدانه ی غذا صدها سال است که عمدتا در کشورهایی مانند چین، تایلند، کره و ژاپن استفاده می شود

        

• دستاوردهای حاصل از اجرای طرح:

ثبت اختراع با عنوان " بهینه سازی فرآیند تولید رنگدانه قرمز از قارچ موناسکوس پرپورئوس در کشت بستر جامد" با شماره ثبت 97280

 

ثبت اختراع با عنوان " استفاده از رنگدانه قارچ موناسکوس پرپورئوس در رنگرزی الياف پشم و ابریشم"  با شماره ثبت 92078

عقد قرارداد راه اندازی خط تولید رنگدانه از قارچ موناسکوس پرپورئوس در کشت بستر جامد با شرکت " طعم و رنگ مهر درخشان توس"

 

• وضعیت تولید محصول/ فناوری در دنیا و جایگاه ایران در این موضوع:

تولید رنگدانه ی از قارچ موناسکوس پرپورئوس با هدف غذایی هزار سال است که در شرق آسیا انجام می شود. این محصول به صورت صنعتی در دنیا با کاربری غذایی و داروی تولید می شود.

در ایران تولید رنگ های طبیعی میکروبی تاکنون به رغم مقرون به صرفه بودن و اهمیت تولید آن ها وجود نداشته است و لذا تولید این رنگ می تواند به افزایش سطح سلامت جامعه از طریق ورود آن به چرخه مصارف صنعتی کمک کند. تولید این رنگ به دست اندرکاران سلامت جامعه کمک می نماید شرایطی فراهم نمایند تا مردم بتوانند از کاربردهای فراوان آن بهره مند گردند.

 

• جایگاه طرح به لحاظ سطح فناوری:

درحال حاضر در حال پژوهش جهت اجرای طرح در صنعت می باشیم که در سطح  TRL8 می باشد.

 

• مشخصات فنی:

نام نمونه: قارچ موناسکوس پرپورئوس

نام علمی: Monascus perpureus

نام مترادف: مخمر قرمز برنج Red Yeast Rice 

 

 

 

Nomenclature	Red Yeast Rice
Appearance	powder
Color	red
Sieve analysis	1µm
Loss on drying	6.84%